Ik ontmoette Wil voor het eerst in het kader van het bestuur van de Stichting Voortbestaan Synagoge Zwolle waar hij in januari 1989 lid van werd. Wil zat zijn hele actieve bestuurslidmaatschap aan de rechterhand van de voorzitter schuin tegenover mij. Altijd had hij vanaf het begin van de vergadering een mapje voor zich liggen met folders, briefjes, aankondigingen of krantenknipsels van dingen die hij ter sprake wilde brengen, die hij ons wilde “meegeven”. Hij was een man van de inhoud en wachtte het geschikte moment af om zijn onderwerpen in te brengen. Kwam dat moment niet, dan was er altijd nog de rondvraag waarin hij zijn mapje opende en zijn medebestuurderen op de hoogte bracht van historische of actuele personen en gebeurtenissen die iets met jodendom, de oorlog of de synagoge te maken hadden en waar iets interessants over viel te vertellen. Zo hield hij ons de bredere context voor waarbinnen het bestuurswerk geplaatst moest worden.

Zo ging het bij Voortbestaan. Zo ging het ook in de bestuursvergaderingen van de Stichting Judaica Zwolle waar Wil van 1990 tot 2004 lid van was. Als voorzitter van die stichting overkwam het mij geregeld dat ik zijn verhalen al kende uit de vergadering van Voortbestaan. Ook het omgekeerde kwam voor. Maar vervelen deden ze nooit, want als er één Zwollenaar onderhoudend kon vertellen dan was het Wil Cornelissen wel.

Vanaf eind jaren ’80 tot begin jaren ’10 heeft Wil heel veel betekend voor de Joodse Gemeente en de synagoge. De Tweede Wereldoorlog en de bezetting was hij lijfelijk ongeschonden doorgekomen omdat hij weliswaar een joodse moeder had, maar een niet joodse vader. Maar als familiemens was zijn leven door de oorlog gestempeld: al die vele familieleden van wie hij zich de gezichten nog zo goed kon herinneren maar van wie hij de stemmen nooit meer te horen zou krijgen. Zijn vermoorde familie en alle andere joodse Zwollenaren die de oorlog niet overleefden, heeft hij vele malen herdacht in zijn verhalen over de oorlog die tijdens rondleidingen in de synagoge veel indruk maakten op zowel jonge als oudere bezoekers. Wil is jarenlang een markante persoon in de sjoel geweest. Vaak drongen aanvragers van rondleidingen erop aan de rondleiding van hem te krijgen. En op openmonumentendag was hij vaak gezichtsbepalend voor de mondelinge informatie over het gebouw.

De laatste jaren kreeg Wil last van ouderdomkwalen. Het waren verwarrende en verdrietige ervaringen. Maar zijn vrouw Aleid heeft hem tot het einde met veel liefde en geduld verzorgd, geholpen door familie en veel vrienden. Wil is op 16 december begraven op de joodse begraafplaats aan de Kuyerhuislaan in Zwolle. De herinnering aan hem zij ons allen tot zegen!

Dit artikel werd eerder gepubliceerd in Judaica Bulletin 28.2 (januari 2015). Meer informatie over de bijdrage van Wil Cornelissen aan de Stichting Judaica is te vinden op de website onder Bestuur.